Η αερομαχία των Τρικάλων

Το 2015, η 15η του μηνός Απριλίου είναι Τετάρτη του Πάσχα. Κατά το σωτήριον έτος 2012 (που έγραψα πρώτη φορά το εν λόγω άρθρο) ήταν Κυριακή του Πάσχα! Σαν σήμερα, το 1941, ήταν Μεγάλη Τρίτη. Η Γερμανική εισβολή της Ελλάδας είχε ξεκινήσει σχεδόν 10 μέρες νωρίτερα. Όσα αεροπλάνα δίωξης είχαν απομείνει βρίσκονταν στο πεδίο προσγείωσης της Βασιλικής. Η Βασιλική, είναι κωμόπολη της επαρχίας Καλαμπάκας, του νομού Τρικάλων. Η παλιά της ονομασία ήταν Βοεβόδας. Τα αεροσκάφη αυτά ήταν δώδεκα όλα κι όλα…

Πέντε Gloster Gladiator της 21ης ΜΔ με τους Σμηναγούς Κέλλα Ιωάννη ο οποίος ήταν και ο Μοίραρχος, Χόνδρο Κωνσταντίνο, Σκαλτσογιάννη Δημήτριο, Παπαδημητρίου Ιωάννη και τον Υποσμηναγό Κατσαρό Ιωάννη. Τα Gladiator πλαισίωναν πέντε PZL P.24. Το ένα PZL P.24 ανήκε στην 23η ΜΔ και είχε χειριστή τον Επισμηνία Κουτρούμπα Περικλή. Το καρέ της 22 ΜΔ αποτελούσαν ο Ανθυποσμηναγός Κοντογεώργος Βασίλειος, ο Αρχισμηνίας Δάγγουλας Επαμεινώνδας και οι Επισμηνίες Αργυρόπουλος Παναγιώτης και Κατσαρέλης Λεωνίδας. Το αεροπορικό δωδεκάθεο εκείνης της μέρας συμπλήρωναν ο Υποσμηναγός Οικονομόπουλος Παναγιώτης και ο Επισμηνίας Μόκκας Γεώργιος, αμφότεροι χειριστές ισάριθμων Bloch MB.151 της 24ης ΜΔ. Τα αεροσκάφη της τελευταίας είχαν μετασταθμεύσει στη Βασιλική πέντε μέρες νωρίτερα.

Αξημέρωτα, όπως κάθε θηρευτής που σέβεται τον εαυτό του, οι 12 Ολύμπιοι χειριστές είχαν καθίσει στα στενά σα φέρετρα πιλοτήρια των καταδιωκτικών τους. Είχαν ζεστάνει τους κινητήρες και περίμεναν την εντολή για απογείωση. Η λεπτομέρεια ότι είχαν ζεστάνει τους κινητήρες δεν είναι μόνο για δημιουργία εντυπώσεων… Ήταν πραγματικά τιτάνιο το έργο των εμπλεκομένων με τα αεροσκάφη να θέσουν σε λειτουργία τους κινητήρες των αεροσκαφών στις χαμηλές θερμοκρασίες που κατά καιρούς άγγιζαν και τους -20°C. Και μάλιστα, υπό συνθήκες πολέμου! Μάθημα που θα ελάμβαναν πικρά και οι εισβολείς αυτής της ιστορίας, λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα, κατά τη διάρκεια του πικρού ρωσικού χειμώνα… Η πολυπόθητη εντολή για απογείωση δεν άργησε να φτάσει. Είχαν εντοπιστεί γερμανικά βομβαρδιστικά, 20 Ju-87 Stuka. Τα ελληνικά καταδιωκτικά απογειώθηκαν. Οι τελευταίες επιζήσασες πιστές και φιλότιμες εργάτριες της κυψέλης, στην υπηρεσία της βασίλισσας μέλισσας άφησαν, με το χαρακτηριστικό τους βόμβισμα, κάτω από τα φτερά τους το αεροδρόμιο της Βασιλικής και κατευθύνθηκαν προς το ουράνιο γαλάζιο…

Δεν άργησαν να συναντήσουν τα γερμανικά βομβαρδιστικά και τη συνοδεία των: Ισάριθμα Bf-109E. Οι πιλότοι της Luftwaffe, εφαρμόζοντας εξαιρετικές τακτικές αεροπορικού πολέμου είχαν τη συνοδεία να πετά ψηλότερα από τον σχηματισμό των Stukas και οι συνοδοί δεν είχαν γίνει αντιληπτοί. Η αερομαχία με τα περισσότερα, και σαφώς ανώτερων πτητικών χαρακτηριστικών, Messerschmitt, δεν κράτησε πάνω από 10 λεπτά. Το αποτέλεσμα ήταν η πλήρης επικράτηση των Γερμανών όχι όμως χωρίς το τίμημα των τεσσάρων επιβεβαιωμένων (2 Ju-87 και 2 Bf-109) και δύο πιθανών καταρρίψεων Ju-87 από ελληνικής πλευράς. Ο Κουτρούμπας- πιστωμένος από την προηγούμενη με μία κατάρριψη ενός Hs-126- πέφτει από τα πυρά του Bf-109 του Gustav Rödel. Ο Μόκκας παρά τη μία επιβεβαιωμένη και τις δύο πιθανές καταρρίψεις Stukas, δεν αργεί να πέσει κι εκείνος θύμα των πυροβόλων του Gustav Rödel. Ο Κατσαρέλης θα εγκαταλείψει το Δ107 τραυματισμένος σοβαρά. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι τρεις καταρρίψεις εκείνης της μέρας πιστώνονται στον ίδιο χειριστή, άσσο Gustav Rödel με συνολικά 98 καταρρίψεις στο ενεργητικό του. Οι Γερμανοί είχαν το αριθμητικό και οπλικό πλεονέκτημα αλλά παρ’ όλα αυτά, όλη η ζημιά έγινε από έναν εξαίρετο- δυστυχώς για εμάς- κυνηγό αεροπόρο. Ο Κέλλας θα προσγειώσει ένα Gladiator «κόσκινο» ενώ όλοι τον θεωρούσαν νεκρό. Ο Κοντογεώργος, αν και τραυματίας, θα καταφέρει και αυτός να προσγειώσει το δικό του PZL.

Η μάχη αυτή έμεινε στην ιστορία ως η «Αερομαχία των Τρικάλων» είναι η τελευταία και θεωρείται η πιο μεγαλειώδης αερομαχία στους ελληνικούς αιθέρες κατά τις επιχειρήσεις του 1940-41. Ταυτόχρονα, αποτελεί και το κύκνειο άσμα των PZL P.24 στην Ελλάδα. Μετά από αυτήν την εμπλοκή, η ΕΒΑ αναγκάστηκε να συμπτυχθεί και τα αεροσκάφη της να μεταφερθούν ακόμη νοτιότερα, στην Αμφίκλεια, την Τανάγρα και το Άργος. Ο Επισμηνίας Μόκκας Γεώργιος υπήρξε ο τελευταίος νεκρός αεροπόρος κατά τις επιχειρήσεις του 1940-41.

ΑΙΩΝΙΑ ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΜΗΝΙΑ ΜΟΚΚΑ ΓΕΩΡΓΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΣΜΗΝΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑ ΠΕΡΙΚΛΗ. ΕΠΕΣΑΝ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ! ΑΘΑΝΑΤΟΙ!