Οι κομμάντος, ο Λίβανος και η γένεση ενός θρύλου…

Σήμερα θα κάνουμε κάτι διαφορετικό… Θα κινηθούμε κόντρα στο ρεύμα του αστείρευτου ποταμού που λέγεται χρόνος και στη ροή του χρονολογίου… Σήμερα θα φωτίσουμε, μάλλον επιδερμικά τη δράση στον Λίβανο, ενός θρύλου των κομάντος. Τη δράση του σε ένα μάλλον παραγνωρισμένο και εσκεμμένα στο ημίφως, κομμάτι της σύγκρουσης του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Τη δράση για την οποία του απονεμήθηκε ο Πολεμικός Σταυρός της Μεγάλης Βρετανίας, σχεδόν μισό χρόνο πριν του απονεμηθεί η υψηλότερη διάκριση που μπορεί να λάβει ένστολος των ενόπλων δυνάμεων της Βρετανίας και της Βρετανικής Κοινοπολιτείας- ο Σταυρός της Βικτωρίας.

Οι μονάδες κομάντος γεννήθηκαν μέσα στη φωτιά του πολέμου, μέσα από τις φλόγες των συγκρούσεων πεζικού. Αποτέλεσαν το πνευματικό αποκήυμα σε πολιτικό- και μόνο- επίπεδο του Winston Churchill. Όλος ο τρόπος δράσης τους χαρακτηρίζεται από κάθετί ανορθόδοξο, αντισυμβατικό, συγκεκαλυμμένο, δόλιο ενδεχομένως… Εξειδικευμένες μονάδες οι οποίες χρησιμοποιούν υπέρτερες τακτικές μάχης απ’ότι το πεζικό, προκειμένου να επιτύχουν πολλαπλάσια αποτελέσματα με ελάχιστο συγκριτικά, κόστος σε αίμα, στη μάχη. Το αντίβαρο είναι ο ιδρώτας, ο χρόνος και το χρήμα τα οποία επενδύονται στην εκπαίδευση! Γεγονός που σημαίνει ότι και ψυχρά και εντελώς τεχνοκρατικά να το εξετάσει κανείς, κάθε κομμάντο είναι πιο πολύτιμος από τον απλό πεζικάριο και η απώλεια ενός εκ των κομμάντο, είναι πιο σημαντική (όχι σε ανθρώπινο πλαίσιο) για το Στράτευμα, από εκείνη ενός απλού στρατιώτη πεζικού.

Και αν οι περισσότεροι, εκτός χορού, ίσως λίγο αδαείς, θεωρούν ότι τα πάντα στον στρατό είναι παρανοϊκά και εντελώς ηλίθια και αχρείαστα, τότε, χτυπώντας την πόρτα της SAS, ίσως απλά έχουν χτυπήσει την πλέον κατάλληλη πόρτα! Σε τέτοιες πρωτοποριακές μονάδες οι οποίες δρουν με έναν εντελώς πρωτόγνωρο- σε κάθε εποχή- για εμάς τους κοινούς θνητούς τρόπο, οι άνδρες οι οποίοι τις στελεχώνουν διακρίνονται ασφαλώς από επιθετικό πνεύμα και μία προσήλωση στην εκτέλεση εντολών. Πρωτίστως όμως, έχουν την ικανότητα, ανά πάσα ώρα και στιγμή, να αναλάβουν δράση και σε περίπτωση που για τον οποιονδήποτε λόγο δεν έχουν κάποιον να δώσει εντολές, να αναλάβουν εκείνοι,τον ρόλο αυτού!

Ένας τέτοιος άνδρας ήταν ο Geoffrey Charles Tasker Keyes VC, MC! Σας έχω πει για εκείνον. Ορθότερα, σας έχω πει αρκετά για το τέλος της ζωής του. Ήταν εκείνος ο οποίος ηγήθηκε της καταδικασμένης από τα γενοφάσκια της, αποστολής δολοφονίας του Rommel στη Βόρειο Αφρική τον Νοέμβριο του 1941. Πώς όμως έφτασε να επιλέγεται εκείνος για τη σχεδίαση της αποστολής αυτής; Γιατί οι ανώτεροι επιτελείς επέλεξαν τον Keyes και όχι κάποιον άλλον; Ήταν τύχη; Το μαγικό χαρτάκι σε μία κληρωτίδα εκστρατείας από κράνος στρατιώτη; Το πρόσωπο του Keyes το περιέβαλλε ασφαλώς, μία αύρα σαξωνικής μαγείας. Αλλά ο Keyes ήταν ήδη πολύ περισσότερα από ένα ταχυδακτυλουργικό κόλπο…

Ο Geoffrey Charles Tasker Keyes γεννήθηκε στο Aberdour της Σκωτίας στις 18 Μαΐου 1917. Το τέταρτο παιδί σε μία οικογένεια με στρατιωτικό οικογενειακό δέντρο με βαριά κλαδιά. Η έλευση του υιού, μετά από τρεις κόρες, ήταν κατά κάποιον τρόπο, μεγάλη ανακούφιση για τον πατέρα του, λόρδο Keyes. Από τη γέννησή του, το νεότερο μέλος της οικογένειας Keyes είχε μία βαριά κληρονομιά η οποία φαινόταν ακόμη και στο όνομα που του δόθηκε. Geoffrey έλεγαν τον θείο του ο οποίος είχε σκοτωθεί δύο χρόνια νωρίτερα. Charles ήταν το όνομα του παππού του, διοικητή των μονάδων της Ινδικής Μεθορίου. Tasker ήταν το επώνυμο της οικογένειας του Charles από την ιρλανδική πλευρά της μητέρας του… Πώς συνδέονται καμιά φορά τα σπουδαία οικογενειακά ονόματα… Οι Gough, ήταν άλλη μία σπουδαία ιρλανδική οικογένεια με στρατιωτική παράδοση που είχαν υπηρετήσει στη συγκεκριμένη μονάδα μεθορίου στην Ινδική χερσόνησο…

Μεγαλώνοντας σε ένα μάλλον αυστηρό αλλά και με συγκεκριμένες ελευθερίες, περιβάλλον, ο Geoffrey είχε από μικρός δείξει προς τα πού ήθελε να στραφεί επαγγελματικά. Παρά την εκπαίδευσή του στο Βασιλικό κολλέγιο του Eton και το φημισμένο Sandhurst, δεν έγινε δεκτός στο Βασιλικό Ναυτικό στο οποίο ο πατήρ λόρδος Roger Keyes ήταν διοικητής του στόλου. Αυτό το γεγονός μας δείχνει πολύ γλαφυρά δύο αδιαμφισβήτητα γεγονότα. Πρώτον ότι η επιθυμία του για ένταξη στο Βασιλικό Ναυτικό δεν είχε χαρακτήρα βυσματικής τοποθέτησης όπως θα μπορούσε πολύ εύκολα κάποιος να υποθέσεις σήμερα. Δεύτερον, ότι ακόμη κι αν ήθελε ο Keyes (είτε ο πατέρας είτε ο γιος) να μπει στο Βασιλικό Ναυτικό για να έχει από κοντά τον συγγενή του, οι διαδικασίες ήταν αδιάβλητες. Κι αν οι διαδικασίες για την επιλογή του προσωπικού στο Βασιλικό Ναυτικό δε διακρίνονταν από πλήρη στεγανά, σίγουρα ήταν πιο καθαρές και αξιοκρατικές απ’ότι έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε σήμερα στην πατρίδα μας.

Μετά την απόρριψή του από το Βασιλικό Ναυτικό, κατετάγη στον Στρατό Ξηράς. Στο Σύνταγμα του θείου του, τους φημισμένους Royal Scots Greys. Το σύνταγμα γενναίων Σκωτσέζων που διακρίθηκαν στο Βατερλώ και την Κριμαία (μεταξύ άλλων). Υπηρέτησε στην Παλαιστίνη αλλά με το ξέσπασμα του Β’ ΠΠ εκδήλωσε γραπτώς την επιθυμία του για συμμετοχή σε ειδικές επιχειρήσεις. Αυτή του η επιθυμία, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ήταν εξαίρετος σκιέρ, τον έφερε στη Νορβηγία. Με την οριστική υποχώρηση όλων των συμμαχικών δυνάμεων από την ηπειρωτική Ευρώπη, επέστρεψε κι εκείνος με άδεια, στην Αγγλία, όπου και επανεντάχθηκε στο Σύνταγμά του.

Το Γενικό Επιτελείο, εκμεταλλευόμενο τις ικανότητές του Keyes στο σκι, τις γνώσεις του σχετικά με το ορεινό περιβάλλον και τον τρόπο διεξαγωγής πολέμου σε χιονοσκεπείς περιοχές και τον πολύ διαφορετικό στρατιωτικό τρόπο σκέψης του τον έστειλε ως αξιωματικό σύνδεσμο στους Αλπικούς Κυνηγούς της Γαλλίας. Για τις υπηρεσίες του με τους Γάλλους Αλπικούς Κυνηγούς, o Keyes τιμήθηκε με τον Πολεμικό Σταυρό της Γαλλίας (Croix de Guerre).

Φαίνεται πως η υπηρεσία με τους ορεινούς κυνηγούς ήρθε σε πολύ καλή χρονική συγκυρία μιας και με την επιστροφή του από τη Γαλλία, δημιουργήθηκαν οι μονάδες κομάντος. Διοικητής των μονάδων ανορθόδοξων επιχειρήσεων είχε οριστεί ο λόρδος Keyes, διοικητής του Στόλου! Χωρίς να γνωρίζει αυτή τη- σημαντική αν μη τι άλλο- λεπτομέρεια, ο υπολοχαγός Geoffrey Keyes δεν έχασε καθόλου χρόνο και δήλωσε συμμετοχή! Έγινε δεκτός για εκπαίδευση και στις 25 Ιουλίου 1940 έλαβε γράμμα από τον πατέρα του στο οποίο του έγραφε ότι «(…) είμαι πολύ χαρούμενος που δήλωσες για τη νέα μονάδα συνδυασμένων επιχειρήσεων. Αν δεν το έκανες εσύ, θα το είχα πράξει εγώ για λογαριασμό σου! Είμαι ο Διοικητής Συνδυασμένων Επιχειρήσεων. Όλες οι μονάδες κομμάντος και οι ανεξάρτητοι λόχοι υπάγονται σε μένα. Με αγάπη ο μπαμπάς σου.»

Το γράμμα με το οποίο ο λόρδος Keyes, διοικητής συνδυασμένων επιχειρήσεων, πληροφορεί τον γιό του ότι αν κι εφόσον ολοκληρώσει επιτυχώς την εκπαίδευση των κομμάντος, θα τον έχει διοικητή, υποκρύπτει και άλλη μία νότα πρωτοποριακής σκέψης. Ανώτατος διοικητής Συνδυασμένων Επιχειρήσεων ήταν ένας άνθρωπος του Ναυτικού. Διότι πολύ απλά, οι δυνάμεις των κομάντος, όπως είχε αρχικά συλληφθεί ο τρόπος δράσης τους, θα αποβιβάζονταν από πλοία του βασιλικού Ναυτικού. Για να μην υπάρχει μόνιμο conflict κατά το ενδεχόμενο που διοικητής τους ήταν από κάποιον από τους άλλους δύο κλάδους, επελέγη ως διοικητής τους, ο διοικητής του στόλου.

Ο Keyes τοποθετήθηκε στο 11 Commando, το οποίο στελεχώνονταν αποκλειστικά από Σκωτσέζους. Μετά από το απαιτητικό πρόγραμμα εκπαίδευσης, όλη η μονάδα απέπλευσε τον Ιανουάριο του 1941 για τη Μέση Ανατολή. Η συμμαχική εισβολή στη Συρία (ένα μέρος στο οποίο διακρίθηκε, μακριά από την πρώτη γραμμή αυτή τη φορά, ο Charles Upham) έπρεπε να υποστηριχθεί με μία κατάληψη του Λιβάνου.

Ο Γαλλοκρατούμενος Λίβανος, με τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας το καλοκαίρι του 1940, αποτελούσε τμήμα του κράτους των Vichy. Οι Vichy, συμπαθούντες και σύμμαχοι της Ναζιστικής Γερμανίας, είχαν επιτρέψει σε αεροσκάφη της Luftwaffe να μετασταθμεύσουν στον Λίβανο και να χρησιμοποιήσουν βάσεις εκεί προκειμένου να βομβαρδίσουν Συμμαχικούς στόχους στη Συρία, την Παλαιστίνη και το Ιράκ.

Στους σχεδιασμούς των γενικών επιτελείων των Συμμάχων, η όλη περιοχή αποτελούσε μία αλυσίδα από την οποία, έστω κι ένας κρίκος να έλειπε, θα δημιουργούσε σοβαρό πρόβλημα σε επίπεδο στρατηγικό! Η εισβολή στη Συρία ήρθε γιατί οι Σύμμαχοι δεν εμπιστεύονταν την Τουρκία ότι θα τηρήσει την ουδέτερη στάση της (όπως έδειξε η συμπεριφορά της απέναντι στη Γερμανία το 1945, καλά έκαναν!). Φοβούμενοι λοιπόν, εισροή στρατευμάτων του Άξονα διαμέσου Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, έπρεπε να δημιουργήσουν ανάχωμα στη Συρία. Ο Λίβανος όμως εξακολουθούσε να είναι περιοχή, σύμμαχος των Γερμανών. Πάλι είχαν πάτημα στη Μέση Ανατολή. Και μάλιστα, πάτημα το οποίο θα μπορούσε δυνητικά να αποκόψει όσες δυνάμεις των ANZAC βρίσκονταν στη Συρία! Φυσικά, απώτερος στόχος όλων ήταν τα πετρέλαια της Περσίας και από εκεί, της Αραβικής χερσονήσου. Μετά την έναρξη της επιχείρησης Barbarossa, υπήρξε άλλος ένας φόβος. Ότι οι Γερμανοί, κατέχοντας τις περιοχές του Ιραν, θα μπορούσαν να κινηθούν προς τη Σοβιετική Ένωση διαμέσω του μαλακού υπογάστριου του Καυκάσου, να ελέγχουν και τα εκεί πετρέλαια και να ενισχύουν τις στρατιές του Ανατολικού Μετώπου!

Ας κάνουμε μία γενικότερη ιστορική παρένθεση για την ευρύτερη ιστορία του Β ΠΠ, στην οποία εντάσσεται και η ιστορία του Keyes. Οι Γερμανοί στρατηγοί δεν ήθελαν το Στάλινγκραντ για τον ίδιο λόγο που το ήθελε ο Χίτλερ. Ο Χίτλερ το ήθελε γιατί ήταν η πόλη του Στάλιν. Απλά! Οι στρατηγοί όμως, το είχαν ανάγκη για να μπορέσουν να ασφαλίσουν τη δίοδο προς τον Καύκασο και τα πετρέλαιά του. Από εκεί, θα είχαν και πρόσβαση και στις πετρελαιοπηγές της Περσίας. Αφήστε δε που αν κατάφερναν να φτάσουν εκεί, θα αποκόπτονταν εντελώς οι βρετανικές μεραρχίες που πολεμούσαν στην Ινδία! Ας κάνουμε τώρα μία ανάποδη θεώρηση των πραγμάτων… Πολλοί, και όχι άδικα, έχουν ισχυριστεί ότι η μάχη του Στάλινγκραντ και η πολιορκία της 6ης Στρατιάς του φον Πάουλους, θα είχαν διαφορετική κατάληξη αν οι Γερμανοί είχαν ενισχύσει τις δυνάμεις τους από τον Καύκασο. Και αυτό θα μπορούσαν να το είχαν επιτύχει, μονάχα αν έκαναν έναν τεράστιο κύκλο από τη Μέση Ανατολή και την Περσία. Αναρωτιέται κανείς, ποιά θα ήταν η κατάληξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου αν είχε χαθεί για τους Σοβιετικούς η μάχη του Στάλινγκραντ. Πολλοί, πάλι δικαίως, έχουν αναρωτηθεί τι θα είχε συμβεί αν έπεφτε το Λένινγκραντ. Δυστυχώς ή ευτυχώς, με υποθέσεις και εικασίες, δεν κάνεις στρατηγική…

Παρά τη σπουδαιότητα του Μετώπου της Μέσης Ανατολής, οι μάχες που διεξήχθησαν εκεί, αν και σφοδρές, δεν έλαβαν την αναγνώριση που τους άξιζε. Ο πρώτος λόγος ήταν ο παράγοντας χρόνος. Οι ΑΝΣΚ των Συμμάχων επιτεύχθησαν σχετικά γρήγορα οπότε δεν ‘πρόλαβαν’ τα Μέσα Ενημέρωσης να ‘πιαστούν’ απο τις εκεί επιχειρήσεις. Ο δεύτερος και σημαντικότερος λόγος ήταν οι αντιμαχόμενες πλευρές. Οι Σύμμαχοι, δεν αντιμετώπισαν Γερμανούς (με εξαίρεση τα εκεί σταθμευμένα βομβαρδιστικά της Luftwaffe) στον Λίβανο, ούτε καν Ιταλούς. Απέναντί τους βρήκαν Γάλλους του καθεστώτος των Vichy και άνδρες από Γαλλικές αποικίες (πχ Σενεγαλέζους). Η λεπτομέρεια αυτή, μπορεί να φαίνεται ασήμαντη σήμερα. Την εποχή εκείνη όμως, είχε αξιολογηθεί ότι το να ‘βγει παραέξω’ ότι οι Σύμμαχοι πολεμούν Γάλλους, θα είχε πολύ αρνητικό αντίκτυπο στην κοινή γνώμη. Έστω κι αν οι Γάλλοι εκείνοι ήταν σύμμαχοι των Γερμανών…

Το σχέδιο ήταν φαινομενικά απλό. Κομμάντος θα εκτελούσαν απόβαση στις ακτές κοντά στις εκβολές του ποταμού Litani του Λιβάνου και θα καταλάμβαναν τις γέφυρες οι οποίες ήταν σημαντικοί κόμβοι επί της μίας πραγματικά κρίσιμης οδικής αρτηρίας στον Λίβανο, ενώ το 21ο Αυστραλιανό Σύνταγμα, θα προωθούνταν από νότο προς βορρά, με την υποστήριξη πυροβολικού και ελαφρών τεθωρακισμένων. Η επιχείρηση έλαβε την κωδική ονομασία «Arran» από το νησί στις δυτικές ακτές της Σκωτίας- ας μη λησμονούμε ότι το 110 Commando στελεχώνονταν από Σκωτσέζους.

Παρενθετικά να αναφέρουμε ότι το νησί αυτό σήμερα, προσελκύει μεγάλο αριθμό τουριστών καθ όλη τη διάρκεια του έτους: έχει ένα παραδοσιακό αποστακτήριο- αλοίμονο, στη Σκωτία βρισκόμαστε, ένα πρότυπο τυροκομείο με τους πιο εκλεκτούς συνδυαμούς cheddar και βοτάνων και ένα από τα μεγαλύτερα γήπεδα γκολφ στη Σκωτία! Εκτός από το ιστορικό για τους Σκωτσέζους, κάστρο του Brodick, στο νησί αυτό είναι και η λεγόμενη σπηλιά του βασιλιά, όπου σύμφωνα με τον θρύλο, βρήκε καταφύγιο ο βασιλιάς των Σκώτων, Robert the Bruce τον 14ο αιώνα.

Η αποβατική δύναμη των βρετανών κομμάντος ήταν χωρισμένη σε 3 ομάδες. Η κύρια δύναμη (Χ), υπό τον ταγματάρχη Keyes, θα αποβιβαζόταν αμέσως βόρεια του ποταμού Litani. Μία μικρότερη δύναμη (Ζ), αποτελούμενη από τον 4ο και τον 10 λόχο, θα αποβιβαζόταν περίπου 3 χλμ βορειότερα, υπό τον λοχαγό More (ορισμένες πηγές τον αναφέρουν λανθασμένα ως Moore). Στόχος αυτής της ομάδας ήταν η γέφυρα Kfar Badde. Με την κατάληψη της γέφυρας, θα μπορούσαν να κόψουν τις γραμμές απικοινωνίας και να αποτρέψουν την αποστολή ενισχύσεων προς τις δυνάμεις στο κέντρο της επιχείρησης. Επιπρόσθετα, και αν αυτό απαιτούνταν, θα μπορούσαν σχετικά εύκολα να ενισχύσουν τον κεντρικό τομέα. Η δύναμη στον κεντρικό τομέα (Υ force), είχε ως αντικειμενικό σκοπό το εχθρικό στρατόπεδο το οποίο ήταν στο ύψωμα ανάμεσα στις δύο γέφυρες. Η δύναμη αυτή αποτελούνταν από τον 1ο, τον 7ο και τον 8ο λόχο του 11ου Commando. Επικεφαλής της δύναμης Υ ήταν ο ίδιος ο διοικητής του 11ου Commando, ο συνταγματάρχης Pedder. Εφ όσον καταλάμβανε το στρατόπεδο, η ομάδα του κέντρου θα μπορούσε να λειτουργήσει ως εφεδρεία, ενισχύοντας όποια από τις άλλες δύο ομάδες χρειαζόταν.

Ήταν 03:00 μετά τα μεσάνυχτα της 9ης Ιουνίου, όταν το HMS Glengyle άφησε τα 4 ΑΒΑΚ με τους άνδρες του Keyes με προορισμό την παραλία, στο δέλτα του ποταμού Λιτάνι. Όπως προαναφέρθηκε, ο νεαρός ταγματάρχης ήταν επικεφαλής της κύριας δύναμης εφόδου, αποτελούμενη από τον 2ο, 3ο και 9ο λόχους. Συνολικά, η ομάδα του Keyes αριθμούσε 132 κομμάντος και οχτώ αξιωματικούς. Αποστολή της δύναμης του Keyes ήταν η κατάληψη της γέφυρας του ποταμού Λιτάνι στη θέση El Qamiye, αποτρέποντας το ενδεχόμενο της ανατίναξής της από τους Vichy ώστε το 21ο Αυστραλιανό Σύνταγμα Πεζικού να περάσει και να προελάσει προς βορρά. Οι δύο ομάδες Υ και Ζ στο κεντρικό και το βόρειο τμήμα της απόβασης αντίστοιχα, μέχρι τις 04:20 είχαν φτάσει στον αιγιαλό. Η ομάδα του Keyes καθυστέρησε σημαντικά, κατά 30 λεπτά. Αυτή η καθυστέρηση σήμαινε ότι είχε χαθεί και κάθε στοιχείο αιφνιδιασμού των αμυνομένων!

Με την απόβαση, ο Keyes βρέθηκε αντιμέτωπος με τέσσερα διαφορετικά προβλήματα! Πρώτον και κυριότερο, είχαν αποβιβαστεί στη νότια πλευρά του ποταμού αντί για τη βόρεια! Τα αποβατικά σκάφη είχαν ήδη απομακρυνθεί λόγω της σφοδρότητας των πυρών από την πλευρά των Γάλλων και όποια συζήτηση για κάποιου είδους απαγκίστρωση ήταν εκτός πραγματικότητας. Το δεύτερο πρόβλημα των κομμάντος ήταν αυτό καθ αυτό το καθηλωτικό πυρ των Γάλλων. Μα καθηλωτικά πυρά μέσα στη νύχτα; θα πει κανείς. Κι όμως. Η απόβαση- περα από την καθυστέρηση στην ομάδα του Keyes- έγινε βραδιά η οποία ήταν πανσέληνος. Το τρίτο πρόβλημα ήταν οι άμυνες των υπερεθνικιστών Γάλλων οι οποίες ήταν σε προετοιμασμένες θέσεις οι οποίες κάλυπταν με διασταυρούμενα πυρά και τις δύο όχθες του ποταμού. Το τέταρτο πρόβλημα του Keyes και των τριών λόχων του ήταν ο ίδιος ο Λιτάνι ποταμός. Ήταν πολύ βαθύς για να τον διαβούν πεζοί και πολύ πλατύς για να τον διαβούν κολυμπώντας, με τον φόρτο που είχαν. Και θα αναρωτηθεί κανείς, γιατί να μην προωθηθούν μέχρι τη γέφυρα που έτσι κι αλλιώς ήταν ο ΑΝΣΚ των Βρετανών, από τη νότια πλευρά, να την καταλάβουν και να περάσουν από εκεί και να ενωθούν με τις υπόλοιπες δυνάμεις; Πέρα από τα όποια μειονεκτήμα μίας τέτοιας κίνησης, οι Γάλλοι είχαν από την προηγούμενη νύχτα ανατινάξει τη γέφυρα…

Χωρίς να χάσουν άλλο πολύτιμο χρόνο, ο Keyes και οι άνδρες του άρχισαν να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που είχαν μπροστά τους. Με τον 2ο λόχο να προηγείται, έφυγαν ταχέως από την παραλία η οποία έτσι κι αλλιώς δεν προσέφερε κανενός είδους κάλυψη. Χωρίς να έχουν και κάποια εναλλακτική επιλογή, κινήθηκαν όσο μπορούσαν πιο γρήγορα προς τη θέση που ήταν η γέφυρα από τη νότια όχθη. Κατευθυνόμενοι προς τη θέση που ήταν η γέφυρα El Qamiye συνάντησαν έναν λόχο από το 21ο Αυστραλιανό Σύνταγμα, οι οποίοι διέθεταν μικρές βάρκες και ανέμεναν εντολές για υποστήριξη των κομμάντος που θα έρχονταν υποτίθεται από την άλλη πλευρά του ποταμού…

Στο βόρειο σκέλος της απόβασης, η δύναμη Ζ, αποτελούμενη από 6 εξιωματικούς και 96 κομάντος σε 3 ΑΒΑΚ, έφτασε στον αιγιαλό χωρίς να συναντήσει ιδιαίτερη αντίσταση. Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι το ΑΒΑΚ στο οποίο επέβαιναν ο λοχαγός More και τη διμοιρία του, βρήκε σε ύφαλο με αποτέλεσμα την καταστροφή του ασυρμάτου της ομάδας Ζ! Παρ’ όλα αυτά, μπόρεσαν να σταθεροποιήσουν το προγεφύρωμά τους και να προωθηθούν προς τα μέσα, σε περιοχή ιδιαίτερα επίπεδη και με ελάχιστη κάλυψη. Ο 10ος λόχος, με τους λοχαγούς MacDonald και MacPherson είχε ως ΑΝΣΚ την κατάληψη της γέφυρας Kfar Badde, στόχος ο οποίος είχε επιτευχθεί μέχρι την 06:00, παρά την πολύ καλή αμυντική διάταξη των Γάλλων με πολυβόλα και θωρακισμένα οχήματα (αντίστοιχα των βρετανικών Bren carrier). Τη γέφυρα δεν την είχαν ναρκοθετήσει οι Γάλλοι καθώς τη χρησιμοποιούσαν και οι ίδιοι και δεν την είχαν παγιδεύσει κιόλας, μάλλον για τον ίδιο λόγο. Έτσι, η γέφυρα έπεσε σε βρετανικά χέρια άθικτη. Όλες οι διμοιρίες της βόρειας ομάδας της απόβασης συγκεντρώθηκαν στη γέφυρα και γύρω από αυτήν ώστε να αποκρούσουν ενδεχόμενη αντεπίθεση των Γάλλων προς ανακατάληψη της γέφυρας. Δε χρειάστηκε να κάνουν αναδιάταξη των αμυντικών θέσεων που είχαν προετοιμάσει- και μέχρι πρότινος επάνδρωναν- οι Vichy. Χωρίς ασύρματο και χωρίς να γνωρίζει τι γίνεται στο υπόλοιπο μήκος της γραμμής του μετώπου, ο More πήρε μία μοτοσυκλέτα- λάφυρο ώστε να έρθει σε επαφή με τον κεντρικό τομέα.

Η αποβατική δύναμη στο κέντρο, αποτελούμενη από τους λόχους 1, 7 και 8, με 8 αξιωματικούς και 145 στρατιώτες και υπαξιωματικούς σε 4 ΑΒΑΚ, έπεσαν σε ένα φραγμό πολυβόλων καθώς προσέγγιζαν την ακτή, όπως και το νότιο αποβατικό τμήμα, του Keyes. Τα αποβατικά σκάφη έβαλαν φουλ πίσω τις μηχανές μόλις πλησίασαν την ακτή και οι περισσότεροι που αποβιβάζονταν ήταν στο νερό μέχρι πάνω από τη μέση! Παρά τις δυσκολίες όμως, κατάφεραν να βγουν στον αιγιαλό και να δημιουργήσουν ένα καλό προγεφύρωμα με μόνο έναν κομμάντο νεκρό από τον 7ο λόχο του υπολοχαγού Mayne (ο Paddy Mayne είναι άλλο ένα σημαντικό πρόσωπο για τις ειδικές δυνάμεις των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων αλλά και παγκοσμίως καθώς είναι συνιδρυτής της SAS!).

Ο λόχος, του οποίου ηγείτο άμεσα ο διοικητής του 11ου Commando, συνταγματάρχης Pedder (ο έχων φυσικά και τη γενική διοίκηση των δυνάμεων της απόβασης) και o οποίος, ως αντικειμενικό σκοπό είχε την κατάληψη του γαλλικού στρατοπέδου, πέρασε τον παραλιακό δρόμο (ο οποίος είναι και ανάμεσα στις δύο γέφυρες της περιοχής) χωρίς να γίνει αντιληπτός από τους αμυνόμενους. Ακολουθώντας την κοίτη ενός ξεροποτάμου, καλυμμένοι από το οπτικό πεδίο των Γάλλων, έφτασαν μέχρι πάνω από το στρατόπεδο όπου κατέλαβαν τις αποθήκες πυρομαχικών των Γάλλων. Στο σημείο εκείνο όμως καθηλώθηκαν από πυρά όλμων και πολυβόλων. Χρειάστηκε να επέμβει μία επιπλέον διμοιρία, υπό τον υπολοχαγό Farmiloe ώστε να σιγήσουν οι όλμοι. Μέχρι τότε όμως, η διμοιρία του Pedder είχε ήδη υποστεί απώλειες της τάξης του 30%! Μετακινούμενοι προς τα δεξιά (ανατολικά, προς την ενδοχώρα δηλαδή), έφτασαν σε ένα ύψωμα που δέσποζε επί του στρατοπέδου όπου και πάλι καθηλώθηκαν από πυρά πολυβόλων και ελεύθερους σκοπευτές. Με τις απώλειες να αυξάνονται επικίνδυνα, ο Pedder έδωσε εντολή να υποχωρήσουν προς νότο, ώστε να μπορέσουν να έρθουν σε επαφή με την ομάδα του Keyes. Τατόχρονα, ζήτησε από άνδρες του 1ου λόχου να τους καλύπτουν εξουδετερώνοντας τους ελεύθερους σκοπευτές. Ο ίδιος, με τον υπασπιστή του είχαν πάρει ένα Bren, καθώς ο στρατιώτης που το χειριζόταν είχε μόλις βληθεί στο στήθος. Έλα όμως που οι λόχοι του Keyes ήταν νοτιότερα εξ αρχής απ’ όσο θα έπρεπε και προσπαθούσαν να βρουν τρόπο να περάσουν τον ποταμό Litani…

Στις 09:00 περίπου, μία βολίδα πολυβόλου πέτυχε τον συνταγματάρχη Pedder στο κεφάλι, σκοτώνοντάς τον ακαριαία. Προστρέχοντας να τον βοηθήσει, τραυματίστηκε θανάσιμα και ο υπολοχαγός Farmiloe (ο υπολοχαγός ήταν ξάδερφος του υποσμηναγού Farmiloe ο οποίος, ως ανθυποσμηναγός, τιμήθηκε με το DSO, όταν τον Μάρτιο του 1944, κατάφερε να γυρίσει με το Lancaster του οποίου ήταν χειριστής, κι ενώ είχαν χάσει 2 από τους 4 κινητήρες).

Εκείνη την ώρα περίπου, ήταν που μπόρεσε η ομάδα Χ να επικοινωνήσει μέσω ασυρμάτου με την Υ! Τα ίδια καθηλωτικά πυρά πολυβόλων, όλμων και ελεύθερων σκοπευτών που είχε δεχτεί η ομάδα λόχων του κέντρου, δέχονταν και οι λόχοι στον νότο. Οι λόχοι της δυναμης Χ όμως είχαν επιπλέον να αντιμετωπίσουν και βολές πυροβολικού. Ο Keyes, διέταξε τους άνδρες του να καλυφθούν όπως μπορούσαν εκεί όπου βρίσκονταν. Ανέθεσε σε δύο υπολοχαγούς οι οποίοι- όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά ανέφερε- ήταν ψύχραιμοι σαν αγγούρια, να οδηγήσουν τους άνδρες τους προς τα δεξιά ώστε να υπερφαλαγγίσουν τις γαλλικές δυνάμεις. Οι λοχαγοί Highland και Garland μπόρεσαν να μετακινηθούν με τις διμοιρίες τους περίπου 50 μέτρα πιο δεξιά αλλά από εκεί και πέρα ξέμεναν εντελώς από κάλυψη. Εφαρμόζοντας κλασσικές τακτικές πεζικού, χωρίς την κάλυψη ούτε πυροβολικού, αλλά ούτε και αεροπορίας, οι λόχοι του Keyes κατάφεραν, υφιστάμενοι όμως πολλές απώλειες από το εχθρικό πυρ, να προωθηθούν περίπου 200 μέτρα σε κάτι λιγότερο από δύο ώρες!

Κατά τις 10:00, άλλο ένα πρόβλημα προστέθηκε στον κατάλογο παραπόνων του 11 Commando. Δύο φρεγάτες των Vichy κατέπλευσαν στην περιοχή προσθέτοντας στα καθηλωτικά πυρά των πυροβολαρχιών των αμυνομένων! Ευτυχώς για τους κομμάντος, το τελευταίο από τα προβλήματά τους λύθηκε πολύ εύκολα καθώς 4 φρεγάτες του Βασιλικού Ναυτικού ενεπλάκησαν με τις γαλλικές και τις υποχρέωσαν να αποχωρήσουν.

Με όλους τους αξιωματικούς της ομάδας Υ είτε νεκρούς είτε σοβαρά τραυματισμένους, τη διοίκησή της ανέλαβε ο αρχιλοχίας (RSM- Regimental Sergeant Major) Tevendale. Τη γενικότερη διοίκηση όμως της επιχείρησης και όλων των δυνάμεων των κομμάντος; Όπως αποδεικνύεται, μπόρεσαν όλοι να λειτουργήσουν σχετικά αυτόνομα στον μικρό πόλεμο του τομέα τους. Παρ’ όλα αυτά, ένας έπρεπε να έχει το γενικό πρόσταγμα και φυσικά, τη γενική ευθύνη. Ο Tevendale επικοινώνησε με τον Keyes. Του ανέφερε την κατάσταση και ο Keyes ανέλαβε καθήκοντα! Όπως έβλεπε την κατάσταση, ο αρχιλοχίας, η μόνη επιλογή που είχαν ήταν να υποχωρήσουν προς την πλευρά του ποταμού Litani. Η εχθρικές δυνάμεις όμως στην περιοχή, καθιστούσαν το εγχείρημα από δύσκολο ως ακατόρθωτο. Η διαταγή που έλαβε από τον Keyes ήταν να μείνουν εκεί, να εδραιώσουν τη θέση τους και να περιμένουν την ομάδα Χ, να έρθει σε εκείνους.

Στις 11:00, άρχισαν οι αυστραλιανές πυροβολαρχίες να ρίχνουν τόνους από πυρομαχικά στις θέσεις των Γάλλων. Αυτό επέτρεψε στις προπορευόμενες διμοιρίες του 2ου και του 3ου λόχου να περάσοουν με μία από τις βάρκες στην απέναντι (βορεινή) όχθη του ποταμού Litani. Όταν όμως σταμάτησε το πυρ από τους Αυστραλούς, ξεκίνησε ξανά από τους Γάλλους, υποχρεώνοντας τις υπόλοιπες μονάδες του 2ου κια 3ου λόχου να μείνουν στη νότια όχθη του ποταμού και να μη μπορούν να ενισχύσουν τις προπορευόμενες διμοιρίες τους!

Απτόητοι και σίγουροι ότι θα έρθουν οι ενισχύσεις τους, οι- ως τώρα αποκομμένοι στη βόρεια όχθη του ποταμού- άνδρες του λοχαγού Garland είχαν επιδοθεί στην κοπή των συρματοπλεγμάτων. Όπως έγραψε αργότερα ο Highland με χαρακτηριστικό βρετανικό χιούμορ «τους βλέπαμε από απέναντι να ρίχνουν προς τους Γάλλους, έτσι για να σπάει η μονοτονία». Στις 11:45, κατάφεραν οι ενισχύσεις τους να περάσουν απέναντι: άλλες δύο διμοιρίες υπό τον λοχαγό Highland. Ήταν τέτοια η ορμή τους όμως που ένα δεκαπεντάλεπτο αργότερα, οι υπερασπιστές των εκεί υψωμάτων εμφανίστηκαν να κουνάνε… λευκές σημαίες!

Εν τω μεταξύ, η αναμενόμενη αντεπίθεση των Γάλλων στη γέφυρα Kafr Badde εκδηλώθηκε την ίδια ώρα που οι Γάλλοι στο νότιο τμήμα παραδίδονταν στον Keyes! Οχτώ θωρακισμένα οχήματα πολυβολώντας, προσπάθησαν να διαρρήξουν τη βρετανική άμυνα. Ο 10ος λόχος ενεπλάκη σε άγρια μάχη αλλά κράτησε μέχρι περίπου τις 16:00. Τότε έκαναν την εμφάνισή τους άλλα έξι θωρακισμένα οχήματα τα οποία ενέπλεξαν τον 4ο λόχο. Στις 17:00, ο λοχαγός MacDonald διέταξε σύμπτυξη προς τη γέφυρα. Λίγο αργότερα επέστρεψε και ο λοχαγός More. Οι περισσότεροι από τους κομμάντος του 4ου και 10ου λόχου κινήθηκαν ανατολικά προς τους εκεί λόφους. Κατάφεραν με την κίνησή τους αυτή να τραβήξουν τους Γάλλους από τη γέφυρα, στην οποία είχαν αφήσει μία μικρή μόνο, φρουρά. Μία ομάδα ανδρών επιπέδου διμοιρίας, οι οποίοι είχαν διαταχθεί να έρθουν σε επαφή με τους άνδρες της δύναμης Χ στον νότο, κινήθηκαν προς τις εκβολές του ποταμού Litani. Εκεί, έπεσαν πάνω σε γαλλική περίπολο, η οποία τους προκάλεσε αρκετές απώλειες πριν τους υποχρεώσει να παραδοθούν.

Στο κέντρο, οι εναπομείναντες κομμάντος της δύναμης Υ, άντεξαν ως τις 17:00 περίπου οπότε και ολοκληρώθηκε η περικύκλωσή τους και αναγκάστηκαν να παραδοθούν! Φαινόταν πως το σχέδιο των Βρετανών δεν πήγαινε καλά και πως ο Λίβανος θα αποτελούσε δύσκολο πεδίο δράσης. Σε τέτοιες όμως στιγμές όπου τα πράγματα αρχίζουν να ζορίζουν, ξεχωρίζουν οι άνδρες οι οποίοι έχουν αυτό το ξεχωριστό χαρακτηριστικό που τους κάνει ηγέτες. Άνδρες όπως ο Keyes…

Στον νότο, τα πράγματα πήγαιναν αισθητά καλύτερα για τους Βρετανούς κομμάντος και τους Αυστραλούς πεζικάριους. Στις 13:30, κατάφερε να διαβεί τον Λιτάνι και ο Keyes με όλο το- εναπομείναν- δυναμικό της ομάδας λόχων Χ. Αφού εδραίωσαν τη θέση τους στη βόρεια όχθη του ποταμού, ξεκίνησαν την πορεία προς το κέντρο όπου είχαν πληροφορηθεί ότι η απόβαση δεν είχε πάει καλά.

Περίπου 900m μακριά τους, κρυμμένα στην πλαγιά ενός λόφου, εντόπισαν από τις λάμψεις των πυροβολισμών, μία πυροβολαρχία των Γάλλων με τρία πυροβόλα, μάλλον των 75mm. Τα πυροβόλα αυτα σφυροκοπούσαν πολύ αποτελεσματικά τους Αυστραλούς οι οποίοι προσπαθούσαν να προχωρήσουν πέρα από τον ποταμό αλλά είχαν καθηλωθεί! Ήταν πολύ καλά παρηλλαγμένα και οχυρωμένα μιας και τα συμμαχικά πυροβόλα αδυνατούσαν και να τα βρουν και να τα σιγήσουν.

Προκειμένου να κάνουν όλοι τη δουλειά τους, ο Keyes και οι άνδρες στη διμοιρία του, στρέφουν ένα από τα πυροβόλα των 25mm που έχουν καταλάβει, εναντίον του πλησιέστερου εχθρικού πυροβόλου! Το πλεονέκτημα που είχε ο Keyes ήταν ότι από τη θέση που κατείχαν οι κομμάντος του, δεν μπορούσαν να πληγούν από τα άριστα παραλλαγμένα αυτά πυροβόλα των Vichy καθώς τα οχυρωματικά έργα που τα περιέβαλλαν, απαγόρευαν την περιστροφή τους στις απαιτούμενες μοίρες! Μετά από τρεις βολές με τις οποίες έγινε εκτίμηση απόστασης, η τέταρτη έπληξε με φονική ακρίβεια το πρώτο πυροβόλο. Άλλες δύο βολές και σίγησε και το δεύτερο. Η 7η συνολικά βολή, είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφεί και το τρίτο πυροβόλο και να συνεχίσει ανεμπόδιστα η προέλαση των Αυστραλών.

Οι Αυστραλοί συγκεντρώθηκαν γύρω από τους κομμάντος του Keyes, προκειμένου να εκτελέσουν άλλη μία κλασσική κίνηση πεζικού- έφοδο στο στρατόπεδο των Γάλλων στο Aiteniye. Η επίθεση ξεκίνησε στις 21:00 αλλά μέσα σε μία ώρα είχε αποκρουστεί…

Με το ξημέρωμα όμως της 10ης Ιουνίου, οι Vichy είχαν χάσει κάθε διάθεση για μάχη. Οι Βρετανοί περίμεναν ότι θα είχαν να «αντιμετωπίσουν ένα Rorke’s Drift από την αντίπαλη πλευρά». Προς μεγάλη ανακούφιση όλων όμως,  διαψεύστηκαν! Εδώ δεν ήταν η Λεγεώνα των Ξένων ώστε να κάνουν ένα νέο Camerone! Οι Γάλλοι δήλωσαν στον πλέον υψηλόβαθμο αιχμάλωτό τους ότι παραδίδονται (!) κι εκείνος το μετέδωσε στον Keyes! Μάλιστα, σύμφωνα με μαρτυρίες αιχμαλώτων κομμάντος, ο λοχαγός More και ο Γάλλος διοικητής, περπατούσαν από αμυντική θέση σε αμυντική θέση, διαβεβαιώνοντας τους στρατιώτες ότι η μάχη είχε όντως λήξει και μπορούσαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους!

Η επίσημη παράδοση των Γάλλων έγινε στο 24χρονο ταγματάρχη Keyes ο οποίος ήταν πλέον ο πιο υψηλόβαθμος αξιωματικός και εκτελούσε χρέη διοικητή σε ό,τι είχε απομείνει από τη δύναμη του 11ου Commando. Η δύναμη των commandos είχε πληγεί σημαντικά. 5 αξιωματικοί νεκροί και 3 τραυματίες. 40 νεκροί και 47 τραυματίες υπαξιωματικοί και στρατιώτες. Επιπλέον αυτών, 9 αγνοούμενοι οι οποίοι θεωρούνταν νεκροί, ήρθαν να προστεθούν στον κατάλογο των απωλειών. Από τους 395 κομμάντος που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση περισσότεροι από το 25% είχαν είτε σκοτωθεί είτε τραυματιστεί!

Αυτή η δύσκολη και βαριά σε αίμα επιχείρηση, ανέδειξε τις αρετές και ικανότητες πολλών ιδιαίτερων ανδρών οι οποίοι υπηρετούσαν στο 11ο commando. Ο Keyes ήταν ένας από αυτούς καθώς οι δικές του ηγετικές ικανότητες και αντίληψη της κατάστασης, ουσιαστικά άλλαξαν τον ρου της μάχης. Έπρεπε με τους άνδρες υπό την άμεση διοίκησή του να περάσουν τον ποταμό σε μία κλασσική κίνηση εφόδου πεζικού, χωρίς την κάλυψη της νύχτας, χωρίς υποστήριξη πυροβολικού (η όποια- αναποτελεσματική υποστήριξη ήρθε αργότερα) και χωρίς συμμαχικά αεροπλάνα να υπερίπτανται του πεδίου! Παρ’ όλα αυτά, κατάφερε να οργανώσει τους άνδρες του, οι οποίοι διαβήκαν τον ποταμό χρησιμοποιώντας μικρές βάρκες οι οποίες δεν μπορούσαν να τους μεταφέρουν όλους μαζί σε μία γρήγορη και τολμηρή κίνηση όπως συνηθίζουν οι μονάδες κομάντος!

Για τον ρόλο του και τον τρόπο με τον οποίο διοίκησε τις μονάδες του ο Keyes, τιμήθηκε με τον Πολεμικό Σταυρό της Μεγάλης Βρετανίας. Ηθική αμοιβή την οποία, είχε εισηγηθεί ο Keyes να λάβει και ο επιλοχίας Worrall που εξουδετέρωσε τα γαλλικά πυροβόλα. Αντί του Πολεμικού Σταυρού, ο Worrall τιμήθηκε με το Στρατιωτικό Μετάλλιο, την αμέσως χαμηλότερη ηθική αμοιβή. Υπάρχει ένα σκοτεινό παρασκήνιο που περιβάλλει τον Worrall καθώς ο συγκεκριμένος υπαξιωματικός εξαφανίζεται και επανεμφανίζεται μετά τον Λίβανο και την Κύπρο. Κάποιοι μίλησαν για ψυχολογικά προβλήματα και μετα-τραυματικό στρες, κάποιοι μίλησαν για κατασκοπεία υπέρ των ναζί… Με τον Πολεμικό Σταυρό τιμήθηκαν τόσο ο λοχαγός Farmiloe όσο και ο λοχαγός Garland. Με το Στρατιωτικό Μετάλλιο τιμήθηκαν επίσης οι λοχαγοί More και Highland και ο αρχιλοχίας Tevendale.

Στην αναφορά του για την επιχείρηση, ο Keyes ανέφερε μεταξύ άλλων ότι οι κομάντος θα πρέπει να επιχειρούν με όσο το δυνατόν μικρότερο βάρος εξοπλισμού και αντικείμενα τα οποία έχουν μεγάλο βάρος αλλά είναι απαραίτητα (όπως π.χ. ασύρματοι ομάδος) να μπορούν να αποσυναρμολογούνται και να συναρμολογούνται εύκολα στο πεδίο και τα κομμάτια να μοιράζονται μεταξύ των ανδρών της ομάδας. Κατέκρινε επίσης τη χρήση τυφεκίων από τις μονάδες των κομάντος, προτιμώντας οπλοπολυβόλα όπως το Bren και πολυβόλα όπως το Tommy. Κατά τον Keyes, τυφέκια θα έπρεπε να έχουν μόνο οι ακροβολιστές, αν κι εφόσον τέτοιος ρόλος υφίστατο στην επιχείρηση. Ακόμη κι έτσι όμως, ο ακροβολιστής θα έπρεπε να έχει πάνω του και ένα Tommy! Αυτή τη θέση την αιτιολογούσε με τον όγκο πυρός που μπορούσε να εξαπολύσει ένας κομμάντο με το Bren ή το Tommy. Επιπλέον, έγραψε ο Keyes, οι κομμάντος επιχειρούν κυρίως νύχτα οπότε τα σκοπευμένα αποτελεσματικά πυρά με τυφέκιο είναι πολύ πιο δύσκολα απ’ότι τη μέρα!

Ακόμη και με τα σημερινά δεδομένα, σχεδόν 75 χρόνια μετά, τέτοιες σκέψεις είναι αρκετά προχωρημένες! Ειδικά αν αναλογιστούμε ότι προέρχονται από έναν 24χρονο αξιωματικό! Η πιο προχωρημένη όμως πρόταση του Keyes προς τη Διοίκηση Συνδυασμένων Επιχειρήσεων ήταν να συμπεριληφθεί στην εκπαίδευση των κομμάντος, εκπαίδευση στα όπλα του εχθρού! Όχι μόνο στον ατομικό οπλισμό αλλά και βαρέα όπλα όπως ρυμουλκούμενα και αντιαρματικά πυροβόλα! Με τον τρόπο αυτόν, οπλισμός ο οποίος θα πέσει στα χέρια των κομμάντος, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον των προηγούμενων χρηστών του, πολύ πιο εύκολα και γρήγορα, κερδίζοντας ενδεχομένως πολύτιμα λεπτά και σώζοντας ζωές συμπολεμιστών!

Είναι πραγματικά άξιο φιλολογικής συζήτησης πού θα μπορούσε να είχε φτάσει τις δυνάμεις Commando και ενδεχομένως και την SAS ο χαρισματικός αυτός αξιωματικός αν δεν είχε έρθει το φιάσκο της απόπειρας δολοφονίας του Rommel…