Ο δικός μου κυματοθραύστης

Σας προτείνω καθώς διαβάζετε τις λιγοστές αράδες που ακολουθούν να ακούγεται το κομμάτι αυτό.

Στέκομαι στην αυλή του γωνιακού σπιτιού στο κέντρο του Σαμωνά. Ο γαρμπής φυσάει δυνατά και μου σκεπάζει τα μάτια με τη μαύρη μου γραβάτα. Τη φέρνω στη θέση της και αυθόρμητα μου έρχεται στον νου ο αξιωματικός που μας έστρωνε το μαύρο θίσανο όταν λόγω αέρα μας ερχόταν στο πρόσωπο και χαλούσε. Μπροστά μου κυματίζει αγριεμένη, στον ρυθμό του γαρμπή, η γαλανόλευκη. Πίσω της τα Λευκά Όρη, εξίσου άγρια, αδούλωτα. Με καλούν να κάνω αυτό που με πρόσταζε η καρδιά μου. Με καλούν να τον αποχαιρετήσω όπως μόνο εγώ και η καρδιά μου μπορούμε να κατανοήσουμε.

Ο παππούς ήταν από εκείνους τους ανθρώπους που… αν δεν έχεις, πρέπει οπωσδήποτε να πάρεις έναν. Άνθρωπος σπουδαγμένος στους δρόμους της βιοπάλης και πυρωμένος στη φωτιά του πολέμου. Έμαθε να διαβάζει στον στρατό, κατά τη διάρκεια της θητείας του, με τη βοήθεια του φαντάρου στο διπλανό κρεβάτι. Πριν πάει καν στρατό, έκανε εξορία στη Μακρόνησο. Τι πολιτικά φρονήματα μπορεί να έχει ένα παιδί δεκατριών ετών; Όταν έπαιζα μαζί του και ως παιδί του χτυπούσα την πλάτη με την ψευδαίσθηση ότι τον πονούσα, έπιανα ουλές που είχαν γίνει από κονσερβοκούτια- τον μόνο τρόπο διαθέσιμο για να του κόψουν βεντούζες… Ποτέ δεν τον πόνεσα. Πάντοτε όμως έχανε κι ας μου έλεγε να μην παίζω με τα σίδερα. Και ο παιδικός μου εγωισμός μιμούνταν το παγώνι που είχα νικήσει τον παππού…

Μεγαλώνοντας, μου έμαθε πολλά. Πολλά από αυτά δε χωρούν στις ψηφιακές λέξεις των 0 και 1. Μου έδωσε όμως μια πολύ βασική συμβουλή. «κανείς» μου είπε «δε θέλει να είναι ο κυματοθραύστης.» και θυμηθείτε ότι ο άνθρωπος αυτός, ο μικρότερος γιος ενός σκληροτράχηλου ανθρώπου που είχε τη φήμη του βάρβαρου, έμαθε να διαβάζει στον στρατό. Αργότερα κατάλαβα τι εννοούσε. Εννοούσε ότι όπως ο κυματοθραύστης που μπαίνει μπροστά τραβάει όλο το λούκι της προστασίας του λιμανιού, έτσι και οι άνθρωποι οι μπροστάρηδες αντιμετωπίζουν την αντίδραση της κοινωνίας. Όπως όμως χρειάζεται το λιμάνι τον κυματοθραύστη, έτσι χρειάζεται και η κοινωνία τους πιονιέρους οι οποίοι, έχοντες τις πνευματικές αντοχές και το ψυχικό σθένος που χαρακτηρίζει και τον ογκώδη κυματοθραύστη, θα αντεπεξέλθουν στα πλήγματα και θα τραβήξουν μπροστά, συμπαρασύροντας και την κοινωνία μαζί τους.

Δεν εννοούσε ότι πρέπει να μένω πίσω, κρυμμένος στη μαζική ασφάλεια, όπως είχα καταλάβει αρχικά. Έπρεπε όμως να καταλάβω μόνος μου ότι θέλει να με δει ως κυματοθραύστη. Όταν έπαιρνα το πτυχίο μου, ήταν ο τύπος του παππού που παρά τις δυσφορίες και τους πόνους, έσφιξε τα δόντια για να είναι εκεί, στη δεύτερη πατρίδα μου και να με καμαρώσει μαζί με τους γονείς μου.

Θυμάμαι έναν παππού χαιλαντερ, όχι μόνο λόγω ορεινής καταγωγής αλλά και λόγω χρώματος μαλλιών τα οποία ανέκαθεν και μέχρι το πικρό αλλά λυτρωτικό τέλος ήταν πιο μαύρα απ’ τη νύχτα. Ανθεκτικό στον χρόνο το σαμωνιανό γονίδιο…

Θυμάμαι έναν παππού ψήστη και μάγειρα πρώτο. Θυμάμαι τα τραπέζια που έκανε, πλούσια σε γεύση και συναισθήματα. Τραπέζια στρωμένα αρχικά για λιγότερους απ’ όσους τελικά κάθονταν και έτρωγαν λουκούλεια, σε ένα σπίτι πάντοτε ανοιχτό. Διαχρονικό το γονίδιο του Τωροκωστή του «αμμούτσα».

Θυμάμαι έναν παππού «larger than life» με ένα μπέτη εξίσου μεγάλο. Χρόνια τώρα υπέφερε από άπνοιες στον ύπνο του. Λογικό ίσως. Μία τόσο μεγάλη καρδιά, που χωράει όλους τους ανθρώπους, πιάνει πολύ χώρο. Πώς να μην εμποδίζει τη σωστή λειτουργία των πνευμόνων; Πρώτη φορά τον είδα να κοιμάται χωρίς να πασχίζει να πάρει ανάσα, στο μέρος που θα αποτελούσε την τελευταία του κλίνη. Μία από τις μικρές ειρωνείες της ζωής μάλλον…

Θυμάμαι έναν παππού με μνήμες πολλές και μνήμη χρυσόψαρου όταν κάποιος- μη αριστερός- τον πλήγωνε. Οι ιστορίες από το χωριό, την Κατοχή και τη θητεία του στον στρατό, πολύτιμες και ατελείωτες. Το ίδιο και τα χρονικά διαστήματα για τα οποία έμεναν τεντωμένα τα αυτιά μου προκειμένου, σαν διψασμένα για ιστορική γνώση να μπορέσουν να σβήσουν τη δίψα τους.

Θυμάμαι έναν παππού κοσμογυρισμένο αλλά προσγειωμένο, με την καρδιά του μονίμως δεμένη με το νησί και το κεφάλι του καλά στερεωμένο στους ώμους του.

Θυμάμαι έναν παππού που ξεκίνησε την κοινή του ζωή με τη γυναίκα της ζωής του με ένα κουτάλι κι ένα μπαούλο. Και παρά τα όσα με μόχθο απέκτησε, τα μυαλά του δεν πήραν αέρα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω αλλά ειλκρινά, δε θέλω κιόλας. Δεν του πρέπει κάτι τέτοιο. Αυτό που θέλω να σας εξηγήσω είναι πώς τον αποχαιρέτησα. Μόνος μου. Ή μήπως δεν ήμουν μόνος;

ΦΡΟΥΡΑ…ΠΡΟΣΟ-ΧΗ!!! Αντηχεί η φωνή μου στα λιόφυτα βουνά που περιστοιχίζουν την τελευταία του κατοικία.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΕ…ΑΡΜ!!! Στέκω ακίνητος μα κλονισμένος και η φωνή μέσα μου τραγουδά σιωπηλά τον εθνικό ύμνο. Τελευταία αφιέρωση σε έναν άνθρωπο που πολέμησε για την πατρίδα από διάφορα μετερίζια, όσο κι αν η ίδια Πατρίδα τον πλήγωσε.

Ακόμη ενός λεπτού σιγή μεταξύ μας.
Περνά ο χρόνος του ενός λεπτού αλλά και πάλι δεν μπορώ να κουνηθώ. Και να ήθελα δε θα μπορούσα. Το κορμί είναι από μάρμαρο. Μάρμαρο ίδιο με αυτό των τάφων γύρω μου και ανυπάκουο στους νευρώνες και τις συνάψεις του μυαλού μου. Το μυαλό όμως είναι πιο πονηρό και ξέρει πως να παρακάμψει τις διαθέσεις του κορμιού…
ΤΟΝ ΖΥΓΟ ΛΥΣΑΤΕ… ΜΑΡΣ!!!

Δεν μπορώ να κάνω αλλιώς… Για μία ακόμη φορά ο μισός μου εαυτός παλεύει με τον άλλο μισό. Το παίρνω απόφαση. Έχει κλείσει ο τάφος και μαζί με εκείνον και το κεφάλαιο αυτό στην ιστορία της ζωής μου. Έτσι απλά, όπως είχε με πίκρα πει και ο ξάδελφος ο Δημήτρης στην κηδεία του πατέρα του πριν κάποια χρόνια. Λύνω τον ζυγό και φεύγω περνώντας ανάμεσα στους στοίχους της μαρμάρινης πάγιας παράταξης. Θα ορκιζόμουν ότι τα βουνά χόρευαν χανιώτικο. Την επομένη μέρα πήγα ξανά εκεί. Με λιγάκι πιο ανάλαφρη καρδιά. Με τον νου να μπορεί να συγκεντρωθεί στα τετριμμένα, σκληρά και πεζά πράγματα που πρέπει να γίνουν. Γνωρίζοντας ότι ήταν χαρούμενος που τον χαιρέτησα όπως εγώ ένιωθα και ήξερα να τιμώ.